Inuit Inuuhiinut Ikpingnautit


Maligatigut ihariagijaujuq havaanga uumannga Uqaqtiujuq naunaiqtitaujukhaq aadjikutaanik 8-ngujut Inuinnainnit inungnut ilumuurutingit (ISV) naunaiqtitait havagviujut. Hapkuat maliktakhat pijut uumannga Inuinnainnit Qaujimajatuqangit tikinnahurutinga ilaliutijuq qangaraalungnitanit Inuinnainnit ilihimaninnga nutaamut, ubluq tamaat atuinnaqtaptingnut.

Qanuq Inuit Upigiyaingit ihumagiyaingitlu nutaqqangit pidjutikhangit havaqatigiirniaqtun?

Piliriqatigiinniq/Ikajuqtigiinniq

Una ilumuurutaut naunaiyaqtaa havaqatigiiktumik nakuuyumut pigiami. Havakvikput ilitariyait amigaittut timiqutigiyauyut inuitlu akhuuqtut nakurudjutimut Nunavuutim nutaqqanginnut inuulramiinullu. Akhuuqtugut naalagiami aadlanut ilumuurutinut. Ilitariyavullu ilumuurutingit uqauhivut inuknut, akhuurutauyut havaqatigiivut tigumiaqatigiiktullu piliuriami ilihimattiaqtumik aturninnganik.

Qanuqtuurniq

Inuit akhuraaluk ilumuurutigiyaa qanuqtuurniq, ihumaliuriamiluuniit ikayuutautiplunilu. Iqittavut qanuqtuurniq naunairiami ihumagiyaqqut tamaita kiudjutingit ihumaalutigiyauyumut ayurhautiyut inuulramiit. Akhuuqtugut aturiami himmautingit ayurhautimut ihuarhainiq unalu ihumaliurniqmut. Atauttimut ikayuutauniq havaanga tunivaktaatigullu pidjutikhanik piliuriami nutaamik pitquyautinginnik. Tahapkuat pitquyautit ihuarhiniaqtaa nakurudjutingit inuulramiit iluittumik.

Pijitsirniq

Una ilumuurut ikayuqmut tunigiamilu ilagiiktunut nunamiknullu. Naunaiyainiqmut piyuq ikayuqtuq aadlanut inuknut. Ikayuqtumik piyuq aadlanut nakuutqiyauyumut. Hamani ittugut ikayuriaptikni inuulramiit Nunavunmiutat ihumagiamikni ikayuqtut Nunavunmiutanut iluittumik. Hamna piyaqqut qanuqtut pipkaidjutauyuq havaanik nakuuqpiaqtumik. Ihumagiugut ikayuqniq pilaarutingit inuulrammiit Nunavunmiutat ikayuqtait tamaita ilamiknik nunagiyamikniklu.

Inuuqatigiitsiarniq

Inuuqatigiitsiarniq naunaiyaqtaatigut nakuuyumik piluni nakuugilugillu aadlat inuit piqatigiikputlu taimaa inuugiaptikni atauttikkut angiqatigiiktumik. Akhuuqtugut uqariami ihumaalutigiyauyut atuqtangit inuulrammiit Nunavunmiutat taimaa nakuuyumik pigiami tamaita tahapkuat havaqatigiyakput. Naunaiyaqpaktugut nakuuyumik piyukhaq nakuugilugillu inuulrammiit akhuuqulugit inmiknik naunaiqtiqlugillu inmiknik, atuqlugu ukiunga inuuhingalu. Nakuuyumik piyavut havaanga aaniangittut ilagiik nunagiyavullu piyut nutaqqiqigiami inuugiamiknik.

Tunnganarniq

Tunnganarniq naunaiqtitaa havaanga angmaumayuq, tunngahuktittuqlu hivituyumiklu piyuq atuliqtitaugiami nakuuyumik piqatigiikniq. Akhuuqtugut piqatigiigiami inungit, ikayuinnaqtiqluta piliurlunilu ittukhamik talvani nutaqqat inuulrammiillu qanurunaarnaittumik ikayuqtaugumalirumik. Havakvikput qiniqhiayuqlu hivituyumilu piluni pihimmaaqtumik angmaumayumiklu uqautiqupluni tigumiaqatauyunut inuknullu.

Aajiiqatigiinniq

Una ilumuurut imaatut ittuq ihumaliurumi uqaqtumik angiqatigiikniqmullu. Nutaqqat inuulrammiitlu ikayuqtut naunaiyaigiami ihumaliurniq. Havakvikput naunaiqtut inuulrammiit ilauyut havakviptikni. Akhuuquyaqqut havaqatigiiklutik ihuarhigiamikni ihumaalutigiyauyut kavamatkunnut. Pilihaaliqpaktavut havaavut kavamatkut havakvinginnut pittiarnikkut uqaqhuta.

Pilimmaksarniq

Pilimmaksarniq ittuq ayuirhainiqmik ayuiriami nutaanik ayuiqtakhaptiknik qun’ngiarnikkut, munarigiami, aturninnga akhuurninngalu. Akhuuqtugut qiniriami hunavaluknik pipkaidjutigiami nutaqqat inuulramiillu pigiamikni nutaanik ayuiqtakhanginnik. Atauhiuyuq akhuuqtaptiknik havaamut, inuup ikayutinga, ilaliutiyuq ayuirhaqlugit ikayurniqmik inuulrammiit qanuqtut ikayuqtukhat inmiknik. Tunivaktugullu pidjutikhanginnik inuulrammiinut piliriamiknik inuulrammiit uqaudjiuyukhat havakviptikni.

Avatittinnik Kamatsiarniq

Avatittinnik Kamatsiarniq ittuq quviagiyauniq munariyauniq nunamik, huradjangit avatinganiklu. Inuit quviagiyait akuniraalukmut ittumik piqatigiiqniq nunamut. Havakvikput ilitariyuq ikayuutingit uuminnga piqatigiikniq nutaqqanut ublumi. Akhuuqtugut ikayuriami tigumiaqatigiiktut akhuurutingit munarigiami una. Havakvikput akhuuqtuqlu avatimut nakuuyumik pigiami. Ihumagiugut nakuuyumik piguptitku avatikput ublumi, naunaiqtaa nakuuniaqtuq hivuniptikni nutaqqavut in’nguttavutlu.